Cur síos ar an scéal tragóideach a bhaineann leis an dán is mó cáil a cumadh riamh i dtraidisiún béil na hÉireann. Eibhlín Dubh Ní Chonaill, Aintín an Fhuascailteora, Dónall Ó Conaill, a chum Caoineadh Art Uí Laoghaire agus cuirtear an scéal grá tragóideach a bhí idir í féin agus an fear cróga agus curata, Art Ó Laoghaire in iúl sa dán. Caitliceach Éireannach ab ea Art Ó Laoghaire a throid le Huzzars na hUngáire agus a d'fhill abhaile chun seasamh i gcoinne na bPéindlíthe Protastúnacha in Éirinn.