In Rusland ging het ondertussen werkelijk mis. De smadelijke nederlagen tegen de Duitse legers brachten het wankele regime van Tsaar Nicolaas II een fatale slag toe. Het leger desintegreerde, de economie lag plat en een bonte verzameling van revolutionairen, ruziezoekers en doemsprekers vulden de straten van Sint-Petersburg.
Een van hen was Vladimir Iljitsj Oeljanov, een communist die later beter bekend zou staan als Lenin. Vanuit zijn ballingsoord Zürich vertrok hij via Stockholm en Helsinki naar de Tsarenstad. Zijn aankomst, zo wil het verhaal, was een Grote Gebeurtenis. Lenin’s komst zou het begin van de Oktober Revolutie inluiden. Precies zoals we dat nog steeds terugvinden in de oude Sovjetpropaganda. Met name de films van Eisenstein tonen Lenin als een leider en verlosser, iemand waar men al die tijd al had gewacht.
Geert Mak reist af naar Sint-Petersburg om er achter te komen wat er van dat verhaal, en van de werkelijke gebeurtenissen, is overgebleven.
Zolang de Sovjet-Unie bestond, was het jaar 1917 een bijna heilig symbool, een absoluut breekpunt in de wereldgeschiedenis. De Oktoberrevolutie! Het einde van het tsarenrijk! Lenin wordt de leider! Het begin van de socialistische maatschappij!
In het Petersburg van 2007 komt Mak zijn verbazing niet te boven: behalve de stadsgidsen en museamedewerkers wil niemand meer iets van 1917 horen, niemand wil nog met Lenin te maken hebben. De geschiedenis zelf wordt als een oud schilderij opgerold en opgeborgen ergens in een kelder van een museum. Nieuwe leiders, nieuwe tijden!
