De Schoolstrijd, De Ideale Samenleving Al in de 18e eeuw strijden aanhangers van de Verlichtingstheorieën voor onderwijs voor alle kinderen. Toen onder Frans bewind onderwijs een staatszaak werd, kwamen er openbare scholen. De hervormde kerk had het niet langer voor het zeggen en scholen met een kerkelijke grondslag moesten toestemming krijgen van de overheid. Op geld hoefden ze al helemaal niet te letten. Maar met de Pacificatie in 1917 worden het algemeen kiesrecht en financiering bijzonder onderwijs tegen elkaar uitgeruild. Dit leidt tot een enorme toename van bijzondere scholen. Deze verzuiling in het onderwijs bestaat nog steeds, en ook de discussie of bijzonder onderwijs bijdraagt aan integratie.